همه ما به شیوه های مختلف می خواهیم بر رفتار دیگران تأثیر بگذاریم. با این حال ، برخی در این کار افراط می کنند. افراد سلطه جو تنها به تاثیرگذاری بر دیگران راضی نمی شوند بلکه می خواهند آنها را کنترل کرده و تحت تسلط خود درآورند. آنها این کار را به روش هایی انجام می دهند که شما متوجه نشوید. 

بیشتر این روش ها رفتارهای “معمولی” و پیش پا افتاده هستند و از این رو مورد توجه قرار نمی گیرند اما به همین دلیل بسیار مشکل ساز می شوند چرا که بدون آنکه متوجه شوید تحت سلطه و کنترل آنها در می آیید. 

در همه این روش ها از احساسات اصلی ما  مانند ترس، عصبانیت یا همدردی بهره می گیرند. افراد سلطه جو بدون آنکه دلیل موجهی وجود داشته باشد با تحریک احساسات شما را به دام می اندازند. از این رو شناختن این روش ها می تواند به ما کمک کند که در دام افراد سلطه جو نیفتیم.
 در این درس 7 روشی که برای سلطه جویی و کنترل کردن استفاده می شود معرفی شده است.

روشی که سلطه‌جویان بر ما مسلط می‌شوند

1- سرزنش کردنسرزنش احساسی بسیار قوی است که می تواند باعث شود افراد رفتار نامعقولی داشته باشند. مورد سرزنش واقع شدن احساس خوبی ندارد چرا که موجب می شد ارزش های اخلاقی فرد زیر سوال برود، ارزش هایی که برای زندگی در جامعه به آن نیاز داریم.مردم می توانند با قضاوت کردن رفتار شما و سرزنش کردن شما را کنترل کنند. اگر معیارهای خود را برای قضاوت نداشته باشید به سادگی در دام آنها می افتید زیرا آنها به شما القا می کنند که کدام کارتان خوب بوده و کدام بد. و بعد شما را مجبور می کنند کاری را انجام دهید یا چیزی را بگویید که صرفاً به نفع آنها باشد و با انجام آن از احساس گناه و سرزنش خلاص شوید. به این ترتیب شما به سادگی و برای آنکه مورد سرزنش قرار نگیرید تحت سلطه و کنترل آن فرد در میایید.
2- ایجاد احساس نگرانی و ناامنینگرانی یکی دیگر از این احساساتی است که با سوءِ استفاده از آن می توانند شما را تحت سلطه درآورند. آنها با شناسایی موقعیت هایی که شما در آن ضعیف هستید یا اعتماد به نفس کمی دارید در شما ایجاد نگرانی کرده و از آن به نفع خود بهره می برند.وقتی نگران هستید انتقاد منفی از شما در باره چیزی که می گویید یا کاری که انجام می دهید، مسخره کردن یا تحقیر همه اشکال کنترل هستند. سلطه جویان در چنین موقعیت هایی ممکن است سعی کنند شما را گیج کرده و اشتباهات ساده شما را به اشتباهی بزرگ تبدیل کنند. آنها ممکن است طوری رفتار کنند که شما گمان ببرید که بیشتر از خودتان شما را می شناسند. 
3- برانگیختن حس ترحم و دلسوزیبرخی از افراد با برانگیختن احساس ترحم و دلسوزی دیگران بر آنها مسلط می شوند. این افراد تظاهر می کنند که آسیب دیده و نیازمند هستند و از این طریق احساس ترحم و دلسوزی دیگران را جلب می کنند. وقتی شخصی خود را دائما نیازمند کمک و دلسوزی شما نشان میدهد در واقع دارد شما را کنترل می کند. شما برای آنها دلسوزی می کنید چرا که احساس بدی نسبت به وضعیتشان دارید در حالی که متوجه نیستید به دام آنها افتاده اید و تحت کنترل آنها هستید.
4- چاپلوسی و تملق گوییهمیشه نباید چاپلوسی را باور داشت. گاهی اوقات هدف از تملق گویی پایین آوردن قدرت دفاعی  و تسلط آسانتر بر شماست. وقتی کسی چاپلوسی شما را می کند، اعتماد شما را به دست می آورد. اما مردم همیشه این کار را با نیت خیر انجام نمی دهند.بهترین پادزهر چاپلوسی خوب شناختن خود است. هیچ کس نقاط قوت و ضعف شما را بهتر از خودتان نمی داند. اگر خود را بشناسید، تحسین و چاپلوسی موهوم شما را غافلگیر نخواهد کرد. دیگر کسی نمی تواند برای شما خودشیرینی کند. 
5- تهدید زیرکانهارعاب لزوماً فریاد زدن یا تهدید مستقیم نیست. سلطه گران، اغلب به طور نامحسوس ترس را در دل شما می کارند تا زمان مناسب از آن بهره بگیرند. آنها خیلی زیرکانه به شما القا می کنند که یک رفتار خاص برای شما خطرناک است. وقتی آنها به شما می گویند که “به این روش عمل کنید” در واقع شما را تحت کنترل خود درآورده اند. وقتی که به شما می گویند اگر این کار را نکنید دچار مشکل می شوید به نظر می آید که رفتاری عقلانی دارند اما آنچه در واقع انجام می دهند تلاش برای شرطی کردن شما از طریق ترس است.
6- جار و جنجال و دعوای ساختگیافرادی که سر هر چیز دعوا راه می اندازند تقریباً همیشه می توانند بر شما مسلط شوند و کنترل تان می کنند. ما درمورد افرادی صحبت می کنیم که در مورد کوچکترین چیزها دعوا و سرو صدا راه می اندازند. افرادی که به دیگران این احساس را القا می کنند که اگر می خواهی با من درگیر نشوی باید رفتار خاصی با من داشته باشی. آنها با تسلط بر دیگران از پذیرش پیامدها و عواقب رفتار خود اجتناب می کنند. این افراد اینگونه عمل می کنند تا مردم بر عیبهای آنها انگشت نگذارند. و سرانجام در مواجهه با این افراد همیشه  مسئول درگیری کس دیگری است. شخص سلطه جو همیشه حرف خودش را به کرسی می نشاند.
7- پخمگی و هالو بازیافرادی که خودشان را به پخمگی می زنند و وانمود می کنند چیزی نمی دانند یا نمی توانند کاری را انجام دهند در حالی که هم می دانند و هم می توانند انجام دهند. آنها کارهای دشوار را با این بهانه که “تو بهتر انجام می دی”به دیگران محول می کنند. به عبارت دیگر، آنها دیگران را مجبور می کنند که کارهایشان را انجام دهند تا خود کاری نکنند و ظاهراً همه اینها به این دلیل است که آنها دست و پا چلفتی، هالو یا پخمه هستند.همچنین افرادی که وانمود می کنند حرف شما را نمی فهمند نیز می توانند بر شما مسلط شوند. آنها ممکن است وانمود کنند که نمی توانند مسائل خودشان را حل کنند. این روش دیگری است تا کارهایشان را به گرده دیگران انجام دهند. 
این اشکال کنترل و سلطه جویی منجر به روابطی غیر دوستانه و توهین آمیز می شود که تحت هیچ شرایطی نباید آنها را تحمل کنید ، زیرا هیچ منفعتی برای شما ندارد.
منبع : savadzendegi.com